Çayönü Tepesi’nde Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun başkanlığında yürütülen kazılarda, günümüzden yaklaşık 9 bin 500 yıl öncesine tarihlenen “Kırmızı Tabanlı Kamusal Yapı” gün yüzüne çıkarıldı.

Diyarbakır’da Tarihe Işık Tutan Keşif
Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde bulunan ve dünya uygarlık tarihinin en önemli merkezlerinden biri olan 12 bin yıllık Çayönü Tepesi’nde, yeni bir arkeolojik keşif gerçekleştirildi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun başkanlığında yürütülen kazılarda, günümüzden yaklaşık 9 bin 500 yıl öncesine tarihlenen kamusal yapı gün yüzüne çıkarıldı.

Toplumsal Kullanım İçin İnşa Edildi
Kazı Başkanı Doç. Dr. Sarıaltun, “Kırmızı Tabanlı Yapı” olarak adlandırılan bu alanın, Çayönü’nün diğer barınaklarından farklı olarak toplumsal kullanım amacıyla inşa edildiğini vurguladı. Yapının en az 150-200 yıl boyunca kullanıldığını belirten Sarıaltun, taban boyasının dört kez yenilenmiş olmasının, yapının dönemsel olarak yeniden işlevlendirilerek toplumsal etkinliklerde kullanıldığını ortaya koyduğunu söyledi.

Çayönü’nün Yeni Simgesi: “Kırmızı Tabanlı Yapı”
Çayönü kazılarında bugüne kadar boyalı taban bulunmadığını ifade eden Sarıaltun, kırmızı pigmentlerin doğal kaynaklardan (aşıboyası ya da kırmızı kil) elde edildiğini düşündüklerini dile getirdi. Bu yönüyle “Kırmızı Tabanlı Yapı”, daha önce keşfedilen Terrazo Yapısı gibi Çayönü’nün simge yapılarından biri olmaya aday gösteriliyor.

9 Bin 500 Yıl Öncesinin Toplumsal Düzeni
Doç. Dr. Sarıaltun, yapının yalnızca mimari açıdan değil, toplumsal yaşamı anlamak açısından da büyük önem taşıdığını belirterek şunları söyledi:
“Bu yapı, Çayönü’nün kritik evrelerinden biri olan M.Ö. 7600-7500 yıllarına ışık tutuyor. İnsanların nasıl bir toplumsal düzen kurduğunu, hangi ritüelleri gerçekleştirdiğini ve kamusal alanı nasıl tanımladığını gözler önüne seriyor.”

Dünya Uygarlık Tarihine Katkı
ÇOMÜ tarafından yürütülen bu kazı çalışmaları, sadece Anadolu tarihini değil, dünya uygarlık tarihinin de en önemli dönemeçlerinden birini aydınlatmaya devam ediyor.

